کلمهHDR شاید برای بسیاری از افراد کلمه ای آشنا باشد اما اکثر آن ها مفهوم آن را نمی دانند. معمولا در دوربین های عکاسی یا گوشی های موبایل یک ویژگی برای دوربین تحت عنوان HDRذکر میشود که برای بسیاری از افراد نامفهوم است و به آن توجهی نمی کنند اما دانستن پاسخ این سوال که قابلیت HDR در دوربین گوشی چیست؟ خالی از لطف نیست و افراد زیادی اگر معنی و کاربردهای آن را بدانند در مواقع زیادی به کارشان خواهد آمد و از آن استفاده خواهند کرد. کلمه HDR درواقع مخفف عبارت High Dynamic Rangeمی باشد که به معنی محدوده دینامیکی بالا است. البتهگفتنی است که HDR واژه‌ی زیاد جدیدی نیست اما به دلیل استفاده از این قابلیت در گوشی‌هایی مثل آیفون و سامسونگ و اندرویدی‌های رده‌اول، کاملاً مشهور شده است و خیلی ها با دیدن این ویژگی در تنظیمات گوشی خود نسبت به آن کنجکاو شده اند و ممکن است حتی آن را امتحان هم کرده باشند که در این صورت این نکته که این ویژگی نباید همیشه مورد استفاده قرار بگیرد را دریافته اند.شایان ذکر است که نرم‌افزارهایی هم برای پردازش تصاویر و اعمال HDR وجود دارد که در پایان به آن ها هم اشاره می کینیم اما مجال بررسی مفصل آن ها در این مقاله نیست. در ادامه توضیحاتی را درباره این ویژگی و این که قابلیت HDR در دوربین گوشی چیست خواهیم داد و با قابلیت HDR و کاربرد های آن بیشتر آشنا خواهیم شد.
کاربردهای HDR
حال می خواهیم به این سوال مهم که قابلیت HDR در دوربین گوشی چیست و به چه دردی میخورد ، پاسخ دهیم. در ابتدا به کاربرد های مختلف این آپشن گوشی های هوشمند می پردازیم و سپس نحوه کار آن را بررسی خواهیم کرد.
کاربرد HDR درعکاسی از محیط های باز:
در هنگام عکاسی از مناظر باز طبیعت ، معمولاً کنتراست (یا تضاد) بین آسمان روشن و زمین، زیاد است و بنابراین دوربین های دیجیتال یا دوربین های گوشی های هوشمند موبایل، در جذب و پخش نور کافی از بخش‌های مختلف تصویر و یکسان سازی نور و رنگها به مشکل برمی‌خورند. در نتیجه یا جزئیات بخش‌های تیره حذف می‌شوند و یا روشنایی بیش از حد آسمان آنقدر زیاداست، که باعث حذف جزئیاتی مثل ابرها می‌گردد. پس در این مواقع قابلیت HDR کمک مبکند تا تاریکیِ سایه‌ها و روشنی خورشید هر دو کمتر شوند و جزئیات بخش‌های بسیار روشن و بسیار تیره، بیش تر از پیش حفظ شود.
کاربرد HDR درعکاسی در محیط های کم نور:
هرچند HDR نمیتواند برای یک محیط کم نور، نور کافی را تولید کند اما برای مثال اگر قصد عکاسی در نور یک شمع را داشته باشید یا مثلا در یک شب تاریک تنها روشنایی شما تعدادی از لامپ های خیابان باشد، در این صورت HDR به کمکتان خواهد آمد. درواقع با استفاده از HDR بخش‌های پیش زمینه روشن تر می‌شوند و بخش‌های بسیار روشن پس زمینه، کم نورتر می گردند. بنابراین پیشنهاد می شود که در این شرایط هم از HDR استفاده کنیم.
کاربرد HDR در هنگامی که سوژه پشت به نور است:
در این مواقع عکاسی کمی سخت است و اگر بخواهید عکس خوب و با کیفیتی داشته باشید مطمئنا بدون قابلیت HDR به مشکل برخواهید خورد. در واقع چون وقتی که پشت سر سوژه عکاسی شما نور خورشید یا چراغ وجود دارد، بخش‌هایی از سوژه تان (مثلا اگر انسان باشد صورت او) در سایه قرار میگیرند و به شدت تاریک می‌شوند و جزئیات خود را از دست می‌دهند و برخی نقاط دیگر نیز به علت انعکاس مستقیم نور، بسیار روشن دیده می شوند، بنابراین دراین مواقع بهتر است با استفاده از HDR نورپردازی را یکنواخت تر کرده و جزئیات کامل تری در عکس ثبت کنیم. در نتیجه با استفاده از HDR بخش های پیش زمینه روشن تر خواهند شد و بخش های بسیار روشن پس زمینه هم کم نورتر می شوند. بنابراین بهتر است در این شرایط هم از HDR استفاده کنیم.
نحوه کار HDR در گوشی موبایل
حال که با کاربرد های متنوع HDR آشناشدیم، به بررسی نحوه کار HDR در دوربین های تلفن همراه خواهیم پرداخت تا به طور کامل به این سوال که قابلیت HDR در گوشی موبایل چیست پاسخ دهیم. همان طور که از نام و مفهوم HDR پیداست این ویژگی باعث افزایش محدوده دینامیکی می شود و بد نیست بدانید که در عکاسی منظور از محدوده‌ی دینامیکی، نسبت روشنی تصویر به تاریکی آن است.HDR (High Dynamic Range) پروسه ای است که این محدوده را از چیزی که توسط تلفن همراه هوشمند شما به ثبت می رسد، فراتر می بردومی تواند بازنمای های دقیق تری از چیزهایی که با چشمان خود می‌بینید در اختیارتان قرار دهد، یا اینکه می‌تواند به شما در عکس‌های هنری برای گرفتن تصاویری با رزولوشن بالا کمک نماید. نحوه کار قابلیت HDR در دوربین گوشی به این صورت است که ابتدا دوربین گوشی هوشمند سه عکس متوالی با درجات روشنایی و کنتراست متفاوت از صحنه می گیرد، سپس نرم افزار دوربین این عکس ها را با هم ادغام می کند و با حفظ تاریک ترین و روشن ترین نواحی تصویر آنها را به یک عکس تبدیل می کند. مثلا در مواقعی که وقتی سوژه شما پشت به منبع نور قرار داشته باشد نمی توانید عکس خوبی ثبت کنید چرا که با Exposure بالا جزئیات پشت سوژه و با Exposure پایین نیز جزئیات خود سوژه را از دست خواهید داد. اما قابلیت HDRدر واقع چند عکس متوالی با Exposure های متفاوت از سوژه گرفته و با ترکیب آنها عکسی حاصل می‌کند که نورها در تمام نقاط آن کنترل شده باشند. البته این حالت در دوربین گوشی ها به خوبی یک دوربین حرفه ایعمل نخواهد کرد اما استفاده از آن بسیاری مواقع کمک کننده خواهد بود.
معایب HDR
در رابطه با این که قابلیت HDR مزایا و کاربرد های فوق العاده ای دارد شکی نیست، اما این قابلیت گاهی به دلیل پردازش و ویژگی های مخصوصش معایبی نیز دارد که باعث می شود گاهی اوقات استفاده از آن به جای این که کمک کننده باشد بیشتر به ضرر عکاسی شما تمام شود. در واقع بهتر است این گونه بگوییم که مواردی وجود دارند که نباید در آن ها از این قابلیت استفاده کرد وگرنه عکس شما کیفیت قابل قبول را نخواهد داشت. در ادامه این موارد را ذکر کرده ایم.
محیط هایی با کنتراست بالا:
گاهی عکس ها با داشتن تضاد و کنتراست زیاد میان بخش های تاریک و روشن بهتر به چشم می آیند. استفاده از حالت HDR در چنین شرایطی منجر به کاهش این تضاد میشود و از زیبایی عکس هم می کاهد. به عنوان مثال هنگام عکاسی از آتش بازی و یا بازی با نور یا اصطلاحا رقص نور، بهتر است پس‌زمینه کاملاً تاریک باشد تا کاملا تضاد رنگ های نور با رنگ سیاه پس زمینه قابل تشخیص باشد. در نتیجه بهتر است HDR را فعال نکنیم تا درخشش نقاط نورانی و همچنین تاریکی پس زمینه حفظ شود.
عکاسی از سوژه‌های در حال حرکت:
عکاسی با قابلیت HDR ممکن است چند ثانیه ای به طول بیانجامد، درواقع باتوجه به این که برای گرفتن همزمان سه عکس و ادغام آن ها برای بدست آمدن بهترین نتیجه صورت بگیرد، در هنگام استفاده از قابلیت HDR باید گوشی یا دوربین شما بی حرکت باشد تا پردازش های لازم انجام شود ، بنابراین اگر سوژه‌ای که می‌خواهید از آن عکس بگیرید در حال حرکت است و حرکت نسبتاً سریعی هم دارد، استفاده از قابلیت HDR عکس شما را خراب خواهد کرد. چرا که در این شرایط، ترکیب سه تصویری که به سرعت و پشت سر هم گرفته شده‌اند، یک تصویر نسبتاً مات ایجاد می‌کند. بنابراین علی‌رغم پیشرفت‌های اخیر در سرعت عکاسی دوربین‌ها، باز هم فعال کردن HDR در چنین شرایطی مناسب نیست.
صحنه هایی با رنگ های روشن و زنده:
ویژگی HDR ، مطمئنا باعث سرزندگی رنگ‌های مرده خواهد شد. اما اگر با رنگ‌هایی سروکار دارید که خیلی زنده و روشن هستند، قابلیت HDRمی‌تواند باعث روشن تر شدن آنها گردد و این کار روی عکاسی شما تاثیر منفی می گذارد و رنگ ها را بیش از حد اشباع می کند. حالت HDR بعضی اوقات برای حفظ جزئیات تصاویر کمی رنگ آنها را تغییر می‌دهد؛ پس اگر می‌خواهید در یک محیط با رنگ های شاداب از یک گل رز عکاسی کنید یا آسمان آبی را به تصویر بکشید بهتر است این حالت را غیرفعال کنید.
وقتی به فلش احتیاج دارید:
بعضی گوشی‌ها با فعال کردن حالت HDR به صورت خودکار فلش را غیر فعال می‌کنند اما برخی دیگر خیر. توصیه میشود در این حالت مطمئن شوید فلش دوربین خاموش باشد.
HDR در گوشی های هوشمند
دوربین اکثر گوشی های مدرن امروزی از ویژگی HDR برخوردار است که باید آن را از قسمت تنظیمات نرم افزار دوربین فعال کنید. البته استفاده از HDR در گوشی‌ها بسیار آسان است، تنها کافیست این حالت را انتخاب کرده و عکاسی کنید. البته توجه داشته باشید بهتر است گوشی را در این حالت روی سه پایه بگذارید و یا حداقل بدون لرزش آن را نگاه دارید چرا که انجام این عملیات چندثانیه‌ای طول خواهد کشید و در صورت لرزش نتیجه کار رضایت بخش نخواهد بود؛ این مدت به قدرت پردازش گوشی و همچنین میزان نور محیط بستگی دارد.با فعال کردن HDR طبیعی است که عکاسی با تأخیر صورت می گیرد چرا که باید کمی صبر کنیم تا حداقل سه تصویر گرفته شده، پردازش و ترکیب شوند.این حالت در گوشی‌های سامسونگ معمولاً در قسمت Shooting Scenes، در گوشی های اچ تی سی در بخش Camera Scenes و در برخی گوشی‌های دیگر مانند سونی در قسمت تنظیمات (Settings) هستند. در نکسوس 4 به راحتی با لمس صفحهمی‌توانید این حالت را پیدا کنید و در برخی دستگاه‌های دیگر مانند Galaxy Camera این حالت تحت عنوان Rich tone لیست شده است.در صورتی که گوشی شما فاقد ویژگی HDR باشد، اپلیکیشن های زیادی برای گوشی های اندرویدی وجود دارد که این کار را برای شما انجام می دهند ، مانند: HDR Pro Camera، Pro HDR Camera و HDR Camera+ که میتوانید به راحتی یکی از آن ها را دانلود کرده و عکاسی با قابلیت HDR را تجربه کنید. در هر حال با توجه به نکات گفته شده می توانید در محیط ها وشرایط مختلف بهترین عکس را با گوشی موبایل خود بگیرید و یا دو عکس با استفاده از قابلیت HDR و یا بدون آن گرفته و آن ها را مقایسه کنید تا بهترین را انتخاب کنید.
